Kompozisyon Nedir

Nedir kompozisyon? Önemi nereden gelmektedir?

Türkçemize Batı dillerinden gelmiş olan “kompozisyon” sözcüğü; birleştirme, bileşim anlamına gelir. Edebiyat, müzik, resim, tiyatro gibi sanat dallarında kullanılan ortak bir terimdir. Yazıda kompozisyon ise duygu, düşünce, görüş ve hayallerin düzenli bir biçimde, açık, canlı ve çarpıcı bir anlatımla sözlü veya yazılı olarak ortaya konmasıdır. Bu tanımda da görüldüğü gibi kompozisyonun üç temel ögesi vardır:

• Duygu, düşünce, görüş ve hayal,
• Belirli bir düzen,
• Açık, canlı ve çarpıcı bir anlatım. Bunların içinde “düzen”, ayrı bir önem taşımaktadır. Bundan dolayı kompozisyona kısaca “düzenli yazma ve konuşma sanatı” da denebilir.

Yazma, temel dil becerilerinden biridir. Düşünceyi, duyguyu, olayı yazı ile anlatmaya yazılı anlatım denir.

Anlatım becerilerinden olan yazmanın gerçekleşebilmesi için anlama sürecinin sağlıklı bir biçimde tamamlanmış ya da sürdürülüyor olması gereklidir. Okuduklarını, gördüklerini ve dinlediklerini anlamlandıramayan bir kişi; bunları sözlü ya da yazılı bir biçimde anlatamaz. Burada sözü geçen “anlamlandırma” sözcüğü ile aslında “düşünme” yetisine de işaret edilmektedir. Yazma eylemi, dil ve düşünce arasındaki kopmaz bağ ile ilişkilidir ve yazma, yukarıda da belirtildiği gibi, insanın düşüncelerini bir düzene koyabilme becerisidir. Bu da belli bir disiplini gerektirir.
Bu disiplini sağlayan da kompozisyondur.

Kompozisyonu kısaca “düzenli yazma ve konuşma” sanatı olarak tanımlamıştık. Demek ki kompozisyon sanatı, “yazma ve konuşma” olmak üzere iki yönlüdür. Bu ünitede yazılı anlatım üzerinde durulmuş ve yazılı anlatım, çeşitli yönleriyle irdelenmiştir

(Kaynak: Prof.Dr. Cahit KAVCAR, T.C. ANADOLU ÜNİVERSİTESİ YAYINI NO: 2234 - AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ YAYINI NO: 1233, OKULÖNCESİ ÖĞRETMENLİĞİ LİSANS PROGRAMI - TÜRKÇE YAZILI ANLATIM'dan alıntıdır. Eserin tamamı için tıklayınız: web.deu.edu.tr/ilyas/ftp/aof_yazili_anlatim.pdf)